در تاریخ هر شهر وکشوری برهه هایی وجود دارد که سلسله ونظام هایی آمده و دورانی را سپری کرده و نامی از خود به جای گذارده اند ، تاریخ بهترین راوی از گذشته تا به امروزبوده و همیشه قضاوت را به مردم سپرده است تا اگر جفایی در حق قوم ودیاری شده یا لطفی به آنها شده ،خود داوری کنند .
در این متن سعی شده به 20 رویداد مهم و تاثیرگذار تاریخ میانه به صورت تیتر واراشاره ای شود ولی گزینه 20 ام به عمد خالی گذاشته شده تا اگر کسی به غیر از این مراحل تاریخی ،رویدادهای دیگری را مدنظر قرار دارد ما را بی نصیب نگذارد .
1- حکومت مانناها در اوایل هزاره قبل از میلاد درمنطقه ی قیزیل بوندا(میانه واطراف آن)
2- حکومت آشوریها درسال 802 قبل از میلاد
3- قدرت گرفتن دوباره مانناها و غبله بر آشوریها واورارتوها در اواخر قرن 8 ام قبل از میلاد وحاکم شدن زیکیرتو برمیانه واردبیل به صورت فرماندهی نیمه مستقل
4- قدرت گرفتن مادها و تصرف تمام سرزمین های مانناها من جمله میانه در 590تا 612پیش از میلاد
5- تحویل دادن مناطق آذربایجان به هخامنشیان توسط مادها در 550قبل از میلاد
6- فروپاشی هخامنشی در 323قبل از میلاد ،افتادن میانه و آذربایجان به دست مانناها و تشکیل دولت آتروپاتئن تا 3 قرن بعد از میلاد
7- تصرف میانه در سال 22 هجرت بدست نیروهای اسلام و فتح آن توسط سرداری به اسم حذیفه ابن یمان
8- تشکیل اولین اردوگاه سپاه اسلام درمنطقه خلباثا (گلبوس یا گلباسان امروزی) در اویل سالهای ه . ق
9- ارشاد مردم میانه برای گرویدن به دین اسلام توسط شخصی به اسم عبدالله جعفر حمدانی در اوایل سالهای ه.ق
10- قبول کردن مذهب شیعه در اوایل به صورت مخفیانه وبعدها در دو مقطع زمانی مغول وصفویه به صورت علنی
11- ویرانی و خرابی شهر در حمله و لشكركشی موبوتای و جبه یان از سرداران معروفچنگیز
12- اقامت چهارماهه امیرتیمور در میانه به هنگام لشكركشی
13-شكست آخرین پادشاه گورگانی و به قتل رسیدن وی در میانه به هنگام قصد تصرف آذربایجان به دست اوزن حسن
14- اوچ تپه كه امروز یكی از دهستانهای این شهرستان می باشد در زمان نادرشاه محل استقرار لشكریان او بوده است و نادر لشكركشی هایی كه به كشور عثمانی می كرد بیشتر در این محل رحل اقامت می افكند.
15-در زمان احمدشاه قاجار و رضاخان ، میانه پایگاه استعمار و بهره ی خاندان فیروز فرمانفرمائیان بوده است.
16- عهدنامه ننگین تركمانچای در سال ه .ق 1243 برابر 21فوریه1828 بین ایران و روسیه تزاری
17- وقایع مربوط به فرقه دمكرات در 21 آذر 1325 كه منجر به شكست و متواری شدن سران این فرقه به شوروی گردید و در این روز پل دختر میانه توسط این فرقه مین گذاری و منفجر گردید.
18- قیام مردم مسلمان میانه همزمان با قیام ملت ایران به رهبریامام خمینی (ره) در سال 57 كه روحانیت شهرستان پیشاپیش امت بودند منجر به سرنگونی سلطنت 2500 ساله شاهنشاهی گردید.
19-بمباران هوایی دشمن بعثی در 12 بهمن سال 1365 وتقدیم بیش از هزار وصد شهید درجبهه های جنگ، مدارس زینبیه ،ثاراله وخیابان های شهر
20-
منابع :
· آلتای لاردان سهندیمیزه نوشته ی امید نیایش
· شهرستان میانه تالیف محمد صادق نائبی
· www.mianeh.gov.ir
