به دلیل فشارها(از سوی شوونیستها ورادیکال ها):به زودی شاهد حذف به اجباراستاد شهریار از روز فرهنگ وادب فارسی خواهیم بود ومطمئنا ً این عمل باعث هر چه تفرقه انگیزتر شدن قومیت ها خواهد شد .
تقریبا از دو سه سال پیش اخباری به گوش می رسید که دست هایی در کار است تا روز شعر و ادب به نام یکی از شعرای فارسی زبان نوشته شود(البته بعد ها کلمه فارسی نیز به دنبال روز فرهنگ وادب گنجانده شد که در پایان به آن اشاره ای خواهد شد ) مثلا ً اگر اشتباه نکنم در سال 86 ، به رغم صدور مجوزی برای برگزاری برنامه در روز شعر و ادب ، فرهنگ دوستان آذربایجان از تجلیل یاد و مقام استاد شهریار در شهر کرج منع شدند.
ولی در خبری که امروز30/06/89 به گزارش ایلنا منتشر شد زمزمه هایی آمد که شهریار را از تقویم حذف خواهند کرد ، غافل از آنکه این شاعر توانای آذری ریشه درروح وجان مردم ایران دارد.
نشست مناسبتهای مصوب تقویم رسمی کشور برای سال 1390 هجری شمسی در دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی با حضور منصور واعظی (دبیر شورای فرهنگ عمومی) برگزار شد.
در ادامه پرسش و پاسخ ها با کارشناسان منصور واعظی دبیر شورای فرهنگ عمومی در پاسخ به پرسشی مبنیبر عدم وجود دلالت محکمی که میان روز شهریار و روز شعر و ادب وجود دارد، گفت: شهریار از برجستهترین شعرای معاصر کشور است. اما درعین حال پیشنهادهای مختلفی داشتهایم که روز حافظ، سعدی یا فردوسی به نام روز شعر و ادب فارسی نامگذاری شود که این موضوع هنوز به بحث گذاشته نشده است (مشروح خبراین جلسه، در لینک زیر موجود می باشد: (www.tabnak.ir/fa/pages/?cid=121215
در اینکه شهریار ایران زمین بزرگترین غزل سرای ادبیات ترکی و فارسی می باشد شکی وجود ندارد وکمتر کسی می تواند منکر این هنر استاد باشد .
بهتر است که حرف ها را در این زمینه کوتاه کرده و نظر برخی از صاحبنظران را هم بخوانیم تا بیشتر به چرایی این تغییرات ومسائل پشت پرده پی ببریم البته متن زیر یک خبر آرشیوی است که از وبلاگ آیتان تبریزی برگرفته شده است و کاملا ً با این موضوع مرتبط می باشد (چندان هم خالی از لطف نیست ).
در حالیکه چند سال از نامگذاری سالروز وفات استاد شهریار به عنوان روز ((ملی شعر و ادب)) میگذرد، شورای عالی انقلاب فرهنگی در حال بررسی طرحی است که به موجب آن این روز را از تقویم رسمی کشور حذف کند .
شورای فرهنگ عمومی شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسه اخیر خود ، در صدد حذف روز ملی شعر و ادب که مصادف با سالروز افول استاد محمد حسین شهریار است ، برآمده و تصمیم گرفته ضمن حذف روز بزرگداشت شاعران دیگر چون حافظ ،سعدی، مولوی و … از تقویم رسمی کشور ، همه این بزرگداشتها را در یکروز مشخص به عنوان روز ملی شعر و ادب بگنجاند .
این اقدام شورای عالی انقلاب فرهنگی واکنشهای متفاوتی در میان شاعران و فعالان فرهنگی و ادبی در پی داشت ، به طوریکه بسیاری از این فعالین ، حذف روزهای بزرگداشت شاعران را اقدامی نسنجیده عنوان داشتهاند و عدهای دیگر نیز به تغییر روز ملی شعر و ادب معترض بودند .
عیسی نظری ، حقوقدان و عضو شورای نویسندگان نوید آذربایجان نیز ازمخالفان تغییر روز ملی شعر و ادب است . وی خطاب به پیشنهاد دهندگان این طرح و آنانی که در صدد به تصویب رساندن آن هستند، میگوید : کاری نکنید که استدلال رادیکالها بر استدلال دیگران بچربد ، باقی را خود دانید. اگر چنین روزی انتخاب نشده بود حرفی نبود ، حتی میتوانستند کسی را ـ حتی بسیارنازلتر ـ انتخاب کنند، اما پس از چنین انتخابی ، به مناقشه گزاردن آن و احیاناً تغییر آن ، حامل یک پیام خطرناک است و خطر آن نیز بیشتر دامن کسانی را میگیرد که به اصطلاح به «وحدت ملی» میاندیشند . شهریار یک ملت است . بیش از سی میلیون شیدا و عاشق دارد . رد شهریار، رد یک ملت است . چنین تغییری برای دو گروه مشخص ، ایدهال است و دوگروه از آن خندان میشوند ، اولی شوونیستها که خنده آنها آنی و زودگذر است و گروه دیگر رادیکالهای ما ، که خنده آنها اتفاقا ماندنی خواهد بود. با چنین تغییری تمامی رشتههای وحدت پنبه خواهد شد .
عضو شورای نویسندگان نوید آذربایجان میافزاید : اگر شهریار نتواند روز ملی شعر و ادب باشد، ملت شهریار هم همچنین .اگر این روز روز ملی شعر ایران است، شهریار بهترین گزینه است. چون بر خلاف فردوسی چماقی بر سر انسانها نبوده است ، اصولاً حافظ نیز در مبحث ملی فاقد کارآیی لازم است ، چون زمانیکه ملت در زیر تیغ مغولها و دیگران بوده ، ایشان از می و معشوق گفتهاندو خوب هم گفتهاند، منتهی نقش ایشان نمیتواند یک نقش ملی باشد. فرودسی چماق دست شوونیستها برای کوبیدن خلقهای منطقه است .
وی تاکید میکند اگر این روز مختص شعر فارسی است ،دیگر ارتباطی به دیگر ملتها ندارد و همان بهتر که روشنفکران در چنین مباحث آلودهای داخل نشوند چون هیچ محوری با حضور شوونیستها پاک نیست .
دکتر زهرا موسوی عضوهیات علمی دانشکده ادبیات دانشگاه اراک نیز در مخالفت باتغییر روز ملی شعر و ادب میگوید : انتخاب روز ملی شعر و ادب در سالروز درگذشت استاد شهریار ، نماد نکوداشت شاعران معاصر در عرصه جهانی است .
وی با اشاره به لزوم حفظ مقام و جایگاه اسطورههای جهان ادبیات ایران میگوید :شهریار به عنوان سمبل شاعران معاصر که از سوی تمام شاعران مقبولیت و محبوبیت داشته است مطرح است ، همچنین در عرصه جهانی نیز ، ترجمه اشعار شهریار به زبانهای مختلف در بین جهانیان بیش از شاعران معاصر دیگر است .
وی اندیشه جهانی شعر استاد شهریار را در کنار شخصیت شاعر ، جنبه دیگر انتخاب مناسب روز ملی شعر و ادب برشمرد و گفت : مبارزه با ستمگری ، حمایت از مظلومان و تهاجم علیه بیعدالتیها به شعر شهریار جنبه جهانی میبخشد .
این عضو هیئت علمی دانشکده ادبیات دانشگاه اراکک در عین حال اظهار مخالفت برخی از اساتید و بزرگان ادبیات را با قرار گرفتن سالروز وفات شهریار به عنوان روز ملی شعر و ادب ، قابل تامل خواند و گفت : این رویداد ، رویدادی مبارک است و اندیشمندان و فرهیختگان فرصتی مناسب برای نمایش چهره امروز ادبیات ایران و احترام به شاعران معاصر و قدرت نمایی عرصه ادبیات امروز در برابر گذشته دارند.
محمد عباسپور نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی نیز در بیان مخالفت خود با تغیر روز ملی شعر و ادب میگوید : زمزمههایی مبنی بر تغییر این روز از اطراف بعضی از عناصری که شاید دیدگاه تندروی قومیتی یا نژادپرستی و یا شوونیستی را داشته باشند به گوش میرسد، که هرگز با روح وحدت ملی و روح تعالی استاد محمد حسین شهریار و سایر عرفا و شعرا و ادبای بزرگ قرن معاصر و رهبران بزرگ دینی و سیاسی و فرهنگی سنخیت ندارد. هراز چند گاهی بازی کردن با اینگونه موارد به نظرم سازمان یافته و از سوی عواملی است که ایجاد اختلاف بین قومیتها را در سرلوحه برنامهکاری خودشان دارند و از آنسوی مرز رهبری میشوند. دیروز خوزستان ، امروز کردستان ، فردا آذربایجان . بنابراین ، من ظهور و بروز این گونه موارد و اظهار نظرها را در جهت تامین امیال توطئه گران علیه فرهنگ ملی و وحدت و اتحاد همبستگی ملت ایران بر خلاف دیدگاه مقام معظم رهبری که سال را همبستگی ملی اعلام نمودهاند میدانم و قطعاً روز 27 شهریور روز ملی شعر و ادب است و در تقویم ملی ما به این نام ماندگار خواهد شد .
علی اصغر امیرشعر دوست، که در دوران نمایندگیاش در مجلس شورای اسلامی پیشنهاددهندهی به ثبت رسیدن روز درگذشت استاد شهریار به عنوان روز ملی شعر و ادب در تقویم رسمی کشور بود، همچنان از انتخاب خود دفاع میکند و معتقد است: کسی را مانند شهریار نداریم که پیش از انقلاب شاعر مهمی بوده باشد و بعد از انقلاب هم، اشعارش در همراهی با مردم همطراز و همسنگ او باشد.
علی اصغر امیرشعردوست با بیان اینکه شخصاً به عنوان جبران یک نقیصه که در تقویم رسمی کشور ما وجود داشت ، و به شعر که از مهمترین وجوه هنر ایرانی و حافظه تاریخی ملت ماست بیتوجه بود، پیشنهاد انتخاب یک روز را به عنوان روز بزرگداشت شعر و ادب مطرح کردم.
وی با بیان اینکه این فکر از سالهای فعالیتش در صدا و سیما، وزارت ارشاد و شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی وجود داشته است، افزود: مساله، انتخاب چنین روزی بود؛ اما درباره اینکه چه روزی باشد، با بررسیهای فراوان به شهریار رسیدم که هم از نظر توانایی ادبی در عرصههای مختلف شعر طبع آزمایی کرده بود و هم با مردم زیسته بود.
وی ادامه داد: شهریار در کنار پاسداری از سنتهای ادبی، اشعار عامهپسندی دارد و در این زمینه یک شاعر اگر نگویم بینظیر، کمنظیر است.
امیرشعردوست درباره انتقادهای واردشده به انتخاب این روز به عنوان روز ملی شعر و ادب گفت: بیشتر انتقادها فاقد استدلال جدی بود. مثلاً عدهای میگفتند که چرا بزرگان شعر فارسی مثل حافظ، سعدی، فردوسی و … برای این روز در نظر گرفته نشدهاند و این در حالی بود که به بزرگان شعر، یک روز مشخص در تقویم اختصاص داده شده است. به علاوه میخواستیم کسی که برای این روز در نظر گرفته میشود با عصر ما نسبتی داشته باشد و معاصر بودن ویژگی مهمی بود که به آن توجه داشتیم.
مشاور فعلی وزیر امور خارجه در ادامه تصریح کرد: غیر از وجوه هنری و ادبی، شهریار با مردم ما زیسته بود و یک دهه از حیات او بعد از انقلاب سپری شد. او شاعری گوشهنشین نبود و از جامعه نبریده بود، بلکه با آنان و لحظههای مردم و انقلاب پیوند داشت و سیدالشعرای انقلاب اسلامی بود.
وی همچنین با اشاره به اینکه این انتخاب ارتباطی به جنبه تبلیغاتی برای انتخابات مجلس نداشته است ، عنوان کرد: در سال 74، من دبیر برگزاری نودمین سالگرد استاد شهریار بودم و پیش از نمایندگی هم کنگره بزرگداشت شهریار را در ایران، ترکیه و جمهوری آذربایجان برگزار کردیم، یعنی این گرایش ربطی به نمایندگی مجلس نداشت.
وی همچنین درباره مساله قومیتگرایی که بعضی به عنوان انتقاد به این انتخاب وارد میکنند، گفت: ترک زبان بودن شهریار نمیتوانست مانع این انتخاب باشد، بلکه این موضوع یقیناً به عنوان یک عنصر تقویت کنندهی این حرکت مدنظر بود. البته بر خلاف آنچه گفته میشد اکثر سرودههای شهریار به زبان ترکی نیست و یک جلد کم حجم مجموعه ترکی او در مقابل چهار دیوان حجیم فارسیاش قرار میگیرد.
وی با رد اینکه ترک بودنش دلیل این پیشنها بوده است، تاکید کرد: اینکه یک شاعر، آذربایجانی باشد و این قدر شعر فارسی با عظمت و باقدرت داشته باشد باید یک مزیت تلقی شود، نه ایراد. وقتی شاعری زبان مادریاش فارسی نیست و میتواند شعرهایی با این کیفیت و کمیت بسراید بسیار قابل توجه است.
شعردوست با بیان اینکه امیدوار است در سالهای بعد، این روز با تعیین جایزهی سالانه شعر و تاسیس دبیرخانههایی برای شعر برگزیده همراه شود، درباره روند این انتخاب نیز متذکر شد: در نامهای به رئیس جمهور این پیشنهاد را مطرح کردم که موضوع به شورای عالی انقلاب فرهنگی و بعد از آن به شورای فرهنگ عمومی ارجاع شد که نهایتاً نیز در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید.
محمد عبادیان ، مدرس زبان و ادبیات فارسی دانشگاههای تهران نیز در حمایت از نامگذاری سالروز درگذشت استاد شهریار به عنوان روز ملی شعر و ادب میگوید: انتخاب شهریار به عنوان شاعری صاحب قریحه و عامل ایجاد وحدت بین ملت ایرانی و آذربایجانی کاملا صحیح است .
رضا انزالینژاد عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد نیز که این انتخاب را از روی فراحوصلگی توصیف میکند، اعتقاد دارد: شهریار شاعر بزرگی است و آنانی که گمان میکنند یک شاعر ترک در ردیف شاعران درجه یک نباید بیاید، گرایش متعصابه دارند.
فرجپور مدیرمسوول هفته نامه حیدر بابا نیز معتقد است : به گفته استاد ملک الشعرا بهار ، شهریار نه تنها افتخار ایران ، بلکه افتخار عالم شرق است .استاد شهریار بیشک در پویایی و شکوفایی دو ادبیات ترکی و فارسی نقش مهمی داشته و تنها شاعری بوده که علاوه بر آشنایی به سه زبان زنده جهان اسلام یعنی عربی ، ترکی و فارسی ، به فرانسه نیز آشنا بوده است و در طول چهل سال گذشته ، هیچ دیوانی به اندازه دیوان استاد شهریار به چاپهای متعدد نرفته است.
محمد فرجپور میافزاید : متاسفانه این روزها زمزمه حذف روز ملی شعر و ادب از سالروز وفات استاد شهریار به گوش میرسد که عواقب بسیار وخیمی خواهد داشت چرا که به گفته استاد سپانلو ، این کار از نظر سیاسی نیز درست نیست و علاوه بر ان موجب هجمه تبلیغاتی کشورهای ترکزبان خواهد شد و به تحریکات قومی نیز دامن خواهد زد.
اما نامگذاری سالروز درگذشت استاد شهریار به عنوان روز ملی شعر و ادب ، مخالفانی نیز داشت . پرویز ورجاوند ، جلیل سازگار نژاد ، بهاالدین خرمشاهی ، منوچهر آتشی و تعداد معدودی از شاعران «پارسی گوی» ، کسانی بودند که در مخالفت با نامگذاری سالگرد درگذشت استاد شهریار به عنوان روز «ملی شعر و ادب» نظرات مخالف خود را ابراز داشتند .
((پدید آمدن مسائل قومیتگرایی)) ،«رنگ و بوی سیاسی داشتن پیشنهاد» «ترک بودن شهریار» ، «ملیتر بودن شعرایی همچون فردوسی ، سعدی وحافظ نسبت به استاد شهریار» و .. عمده دلایل مخالفت این عده بود . گرچه این مخالفتها ره به جایی نبرد وسالگرد درگذشت استاد شهریار به نام روز «ملی شعر و ادب» به ثبت رسید . اما عدهای در صدد برآمدند تا شکست خود درمخالفت با این پیشنهاد را با افزودن پسوند «فارسی» به این روز ملی به نوعی جبران کنند .این گروه درصدد برآمدند تا با تبلیغات گسترده خود در مطبوعات همفکر و همایشهای مختلف ، این نام را در اذهان عمومی ، با پسوند «فارسی» به ثبت برسانند .
این نوع اقدام مخالفان ، سوالی را در اذهان ایجاد میکند که چه اصراری بر این است ، از این روز به عنوان «روز ملی شعر و ادب فارسی» یاد شود؟ آیا اضافه نمودن پسوند «فارسی» به این روز میتواند توجیهی مناسب بر ملی بودن آن باشد؟ آیا روزهای ملی دیگری همچون روز ملی «استاندارد» روز ملی ((سلامت)) و روز ملی «مبارزه با استکبار جهانی» که پسوند «فارسی» ندارند ، ((ملی)) به حساب نمیآیند ؟